Belde konumuna giren köylerin sayısı son yıllarda hızlı bir artış gösterdi.Beldeleşen köyler mahalle konumuna gelerek bu beldelere bağlandı. 1990 başlarında sayılan 3 olan beldeler şu an itibariyle biri bucak olmak üzere 14 adettir:
ADACIK
Akçaabat'ın batı yakasında bulunan Çatalzeytin deresi vadisinde yer alan Güneyköy, Baltacı (Korobi), Benlitaş (Kuzari) ve Korucu (Kutoz) adlı köyler, 7 Nisan 1992 gün ve 37780 sayılı kararla Adacık Beldesi adı altında birleştirildi. Belediye birimleri 27 Mart 1994 yerel seçimleriyle oluşturuldu. Adacık belgesi, Akçaabat'ın 13 km uzağında ve deniz kıyısından 7-8 km içerdedir. 2000 yılı nüfus sayımına göre nüfusu 3258 dir.
AKÇAKALE
Akçaabat'ın 8 km batısında, Akçakale adıyla anılan ünlü kalenin çevresinde kurulan bir kıyı beldesidir. 1992'den önce bağımsız birer köy olan Akçakale, Gökçekaya (Garziya), Çatalzeytin (İspendam), Zeytinlik (Haldandoz) köyleri, 7 Nisan 1992 gün ve 39781 sayılı kararla Akçakale Beldesi adıyla belde konumuna getirildi. Beldenin Akçakale, Çatalzeytin ve Zeytinlik mahalleleri deniz kıyısından, Gökçekaya mahallesi 2 km iç kesimden başlayarak kuzeye doğru uzanır. 2000 yılı nüfus sayımına göre nüfusu 2921 dir.
AKÇAKÖY
Yıldızlı deresi vadisinin iç kesimlerinde yeralan büyük bir yerleşim yeridir. Kıyıdan 15 km içerde, Akçaabat'tan 21 km uzaklıktadır. Ortalama yükselti 600 m dolayındadır. Doğusunda Doğançay, Ağıllı, batısında Fındıklı, Uçarsu, güneyinde Kaynarca, Kırankaç, güneydoğusunda Ayvalı ve kuzeyinde Derecik Bucağı yer alır. Akçaköy, 1959'da belde konumuna geldi. Pınarbaşı, Ovacık, Yeşilyurt ve Dumankaya adlı dört mahallesi vardır. 2000 yılı nüfus sayımına göre nüfusu 3350 dir.
AKPINAR
Sögütlü deresi vadisinin 15 km iç kesiminde, dere yatağının 5 km doğusundaki yamaçlarda kurulan bağımsız biriken 30 Aralık 1993 gün ve 42704 sayılı kararla Akpınar Beldesi adını aldı. Belediye örgütü 27 Mart 1994 yerel seçimlerinde kuruldu. Beldenin Yeşilce (Samara), Konaklı (Şilara), Bahçecik (Iskaniye), Fettahlı, Camiyanı (Gozoysa) adıyla anılan semtleri vardır. 2000 yılı nüfus sayımına göre nüfusu 4764 tür.
DARICA
Akçaabat'ın batı yakasında yer alan Darıca (Ustürkiya), Gökçebel (Mazara) ve Karaçam (Geliya) köyleri, 30 Aralık 1993 gün ve 42792 sayılı kararla Darıca Beldesi adı altında birleştirildi. Beldenin bunlardan başka Denizköşk, Ortamahalle, Özlüler, Yenimahalle adlı 4 mahallesi daha vardır. 2000 yılı nüfus sayımına göre nüfusu 4903 tür.
DERECİK
Yıldızlı deresi vadisinin 10 km iç kesiminde bulunan bir yerleşim yeridir. 1969'dan önce çevresindeki.köylerin bucak merkezi iken ayrı yıl Çevre il ve Uğurlu köyleriyle birleşip belde konumuna geldi. 1994'te Karaman köyü de bu birliğe katıldı. Derecik beldesi Akçaabat'tan 16 km uzaktadır. 2000 yılı nüfus sayımına göre nüfusu 5142dir.
DOĞANKÖY
Söğütlü deresi vadisinin 18 km iç kesiminde dere yatağının batı yakasında kurulmuştur. Eski adı Mucura'dır. Çevresinde Dörtyol beldesinin mahalleleri ile Düzköy'e bağlı Aykut Beldesi yer alır. 1990'da alınan bir kararla belde konumuna geldi. 2000 yılı nüfus sayımına göre nüfusu 2794 tür.
DÖRTYOL
Söğütlü deresi vadisinin orta kesiminde bulunan Pazarcık (polita) ve çevresindeki Erikli (Mimera), Tepegören (Holku), Karacakaya (Hatelita) köyleri, l.4 Mart 1995 gün ve 44217 sayılı kararla Dörtyol Beldesi adıyla bütünleştirildi. Beldenin sınırları Doğanköy, Akpınar beldeleri ve Ambarcık, Ortaalan köyleriyle çevrilidir. Beldenin merkezi ve uğrak yeri konumunda olan Pazarcık'ın Akçaabat'a uzaklığı 17 km dir. 2000 yılı nüfus sayımına göre nüfusu 2966 dır.
IŞIKLAR
Söğütlü deresi vadisinin en eski, en büyük yerleşim yerlerindendir. Düzköy yolu üzerinde ve Düzköy sınırında kurulmuştur. Doğudan Maçka yaylaları, batıdan Düzköy'e bağlı Gökçeler ve Aykut köyleri, güneyden Düzköy ilçesi, kuzeyden Dörtyol beldesinin Erikli mahallesi ve Doğanköy beldesiyle sınırlıdır. Fabrika mahallesi, Dere mahallesi, Ortamahalle adlı semtleri vardır. 26 Ekim 1966 gün ve 4722 sayılı kararla belde konumuna gelen Işıklar'ın eski adı Visera, Akçaabat'a uzaklığı 22 km, 2000 yılı nüfus sayımına göre nüfusu 5165 tir.
KAVAKLI
Akçaabat'ın 1,5 km batısında, kıyıdan başlayıp iç kesimlere doğru uzanan bir yerleşim yeridir. Eski adı Ahanda'dır. 1992'den önce bağımsız bir köy iken 12 Nisan 1992 gün ve 39865 sayılı kararla Kavaklı Beldesi adını aldı. Belediye örgütü 27 Mart 1994'teyapılan yerel seçimlerle oluşturuldu. Doğusunda Akçaabat, batısında Darıca beldesi, güneyinde Meşeli köyü, kuzeyinde Karadeniz yer alır .Düz Mahalle adlı tek mahallesinin yanında Yenimahalle, Ortamahalle, Kırmahalle, Yukarımahalle, Güney, Yalı adıyla anılan semtleri vardır. Ortasından geçen küçük dere beldeyi iki yakaya ayırır. 2000 yılı nüfus sayımına göre nüfusu 3128 tür.
MERSİN
Mersin, Akçaabat'ın 12 km batısında, deniz kıyısından başlayıp iç kesimlere doğru hızla yükselen topraklar üzerinde kurulmuştur. Doğusunda Akçakale, batısında Fenerköy, güneyinde Sarıca ve Eskiköy, kuzeyinde Karadeniz yer alır. 1991 'den önce bağımsız birer köy olan Özmersin, Yalıköy, Taşlıca (Vartara), Üzümlü (Koftez) köyleri, 15 Kasım 1991 gün ve 38926 sayılı kararla Mersin Beldesi adı altında birleştirildi. Belediye örgütü 27 Mart 1994 yerel seçimleriyle oluşturuldu. 2000 yılı nüfus sayımına göre nüfusu 3384 tür.
SÖĞÜTLÜ
Akçaabat'n 3 km doğusunda yer alan büyük bir kıyı beldesidir. Eski adı Kalanima'dır. Uzun yıllar köy konumunda kalan Söğütlü, 31 Aralık 1991 gün ve 39181 sayılı kararla Esentepe, Ortamahalle, Fatih ve Söğütlü adlı 4 mahalleye ayrılarak belde konumuna geldi. Belde Doğudan Yıldızlı, batıdan Söğütlü deresi, güneyden Osmanbaba, kuzeyden Karadeniz ile çevrili olan Söğütlü beldesi, son yıllarda hızlı bir gelişim ve yerleşim alanı oldu. Belde, Akçaabat ile Trabzon arasında bir köprü konumuna geldi. 2000 yılı nüfus sayımına göre nüfusu 7173 tür.
ŞİNİK
Şinik Beldemiz Düzköy yolu üzerinde olup, ilçe merkezine uzaklığı 13 km, bağlı olarak bir adet mahallesi mevcut olup, 2000 yılı nüfus sayımına göre nüfusu 1652 dir.
YILDIZLI
Akçaabat-Trabzon karayolunun orta noktasında bulunan eski bir yerleşim yeridir. Deniz kıyısından iç kesimlere doğru uzanır. Doğu yönünde Trabzon'a bağlı Akyazı beldesi, batısında Söğütlü beldesi, güneyinde Derecik beldesinin Karaman mahallesi ile Demirkaş köyü kuzeyinde Karadeniz yer alır. 1992'den önce bağımsız bir köy iken 20 Mart 1992 gün ve 39730 sayılı karar uyarınca belde konumuna geldi. Belediye örgütü 27 Mart 1994'te yapılan yerel seçimlerle oluşturuldu. Beldenin Akçaabat'a uzaklığı 6 km, nüfusu 3741 dir.
Kaynak: Akçaabat-H.Gedikoğlu/Akçaabat Belediyesi Kültür Yayını I.
Devlet İstatistik Enstitüsü Verileri
.png)
