Akçaabat Sebat Spor ülkemizin en köklü klüplerinden biridir. Kuruluş tarihi Cumhuriyet' in ilk yıllarına dayanır. Sebat Spor 1923 yılında Sebat İdman Yurdu adıyla kuruldu. İlk klüp başkanı ise Mehmet Ağa'nın Hasan (O dönemlerde soyadı kanunu kabul edilmemişti) olmuştur. Ancak yönetimde çıkan bir kısım anlaşmazlıklardan ötürü 6 ay sonra yeniden seçim yapıldı ve bu defa kulübün yeni başkanı Serdarzade Münir oldu. Yönetimdeki bu değişiklik yeni çekişmelere sebep oldu. Yönetim kuruluna seçilemeyenler, mecut takımdan bazı futbolcuları da yanlarına alarak Zafer İdman Yurdu adında yeni bir futbol takımı kurdular ancak 4 ay sonra bu yeni klüp te Sebat İdman Yurdu'na katıldı. Bugünkü Ziraat Bankası'nın bulunduğu yerdeki eski binanın caddeye bakan odalarından biri, yönetim kurulunun ilk yeri olmuştur. İdman Sebat Yurdu'nun Türk futbol tarihinde önemli bir yeri vardır. 1923'te bugünkü Futbol Federasyonu'nun yerini tutacak olan Türkiye İdman Cemiyetleri İttifakı'nın kurulabilmesi için 3 ayrı ilde üçer kulüpten oluşan il örgütlerinin bu kuruluşa katılması gerekiyordu. İstanbul ve İzmir il örgütleri önceden hazırdı. Trabzon'da ise İdman gücü ve İdman ocağı adlı 2 kulüp olduğundan Trabzon İdman Cemiyeti kurulamıyordu. ( 1 takım daha olması gerekiyordu) İdman Sebat Yurdu'nun kuruluşu bu eksiği tamamladı. Türkiye İdman Cemiyetleri İttifakı, ancak İdman Sebat Yurdu'nun katılımıyla gerçekleşebildi. 1930'lu yıllarda Akçaabat'a gelen İsmet İnönü takıma 40 lira bağışta bulunmuş buna karşılık ta kendisine fahri başkanlık unvanı verilmiştir. 1930lu yıllarda, İdman Sebat Yurdu yönetiminden ayrılan Münir Serdar ve arkadaşları yeni bir takım kurdular ve bu takıma Gürspor adı verildi. Fakat Ağa Takımı olarak ta bilinen Gürspor takımı bir ilçede iki takımın kurulamayacağı gerekçesiyle kurulduktan kısa bir süre sonra kapandı. İkinci Dünya savaşının başladığı 1939 yılında spordaki durgunluk takıma da yansıdı ve tam olarak bilinemeyen bir sebepten ötürü Trabzon liginden çekildi. 1940 yılında Bakanlar Kurulu ülkenin bütün illerinde, ilçelerinde ve okulu olan köylerde birer gençlik kulübü kurulmasına karar verdi. Akçaabat'ta zaten kurulmuş bir takım vardı fakat kapanmıştı. O dönemde Trabzon'a atanan vali eski kulübü unutup Akçaabat Gençlik Kulübü adında yeni bir klüp kurdu. 1947 de Kemal Osmanpaşaoğlu'nun başkan olduğu dönemde sebat adını yaşatmak amacıyla kulübün adı Sebat Gençlik Kulübü olarak değiştirildi. Bu klüp ancak 1949-50 sezonunda lig maçlarına katılabildi. Takım uzun yıllar amatör kümenin ortalarında kendine yer bulabildi. 1967-68 sezonunda Trabzon liginde şampiyon ve Türkiye'de ikinci oldu. Trabzon da ilk defa bir ilçe takımının sezonu lider olarak tamamlaması ülkede geniş yankılar uyandırdı ve bu olay ilçede günlerce süren şenliklerle kutlandı. Bu coşkuyla 1968-69 yıllarında da Türkiye birincisi oldu ve Sebat Gençlik Kulübü profesyonel bir futbol takımı olarak 3.lige çıktı. Ancak bu durumun onaylanması geciktiği için 1970 yılında maçlara başlayabildi. Elde ettiği başarılarla yetinmeyen takım 1977-78 sezonunda ikinci kez Türkiye şampiyonu olarak 2.lige yükseldi.

 

Sebat Gençlik Kulübü 10 Temmuz 1986 da 3. kez adını değiştirerek günümüze değin ulaşan Akçaabat Sebatspor ismiyle Türkiye 2. liginde top koşturdu. 13 yıl ligdeki yerini koruyan Akçaabat Sebatspor 1989-90 sezonunda 3. lige düştü. Bundan sonra istikrarsız bir yol izleyen takım, 1990-91 sezonunda yeniden 2. lige yükseldi. 1991-92 sezonunda şampiyon oldu. Bunu takip eden 1992-93 sezonunda yeniden 3. lige düşen Akçaabat Sebatspor / 1999-2000 sezonunda 2. lige yükseldi. Bundan sonra başarılı bir grafik çizen takım, 2000-2001 sezonunda grubunda lider olup 1.lige yükselmek için Antalya da düzenlenen play-off maçlarına katıldı fakat Malatya Spor' a 5-0 yenilerek 1. lige yükselemedi. Bunu takip eden 2001-2002 sezonunda ise son haftalara kadar başarılı bir grafik çizen takım son haftalarda aldığı beklenmedik malubiyetler nedeniyle yine 1. lige yükselemedi. 2002 - 2003 sezonu Sebatspor için çok farklı bir sezon oldu. Tarihinde ilk defa Türkiye 1. Süper ligine çıkan gururumuz Sebatspor' a başarılar diliyoruz...

 

ZAFER İDMAN YURDU

Yönetim değişikliği yeni çekişmelere yol açtı. Yönetim kuruluna şeçilemeyenler, sporculardan birkaçını yanlarına çekerek Zafer İdman Yurdu adıyla yeni bir kulüp kurdular. Zafer Yurdu adıyla da anılan bu kulüp 4 ay gibi kısa bir süre sonra kendini feshederek İdman Sebat Yurdu'na katıldı.

 

GÜRSPOR

Sporun yoğun ilgi gördüğü 1930-1940 döneminin başında yönetimden aynlan Münir Serdar ve yandaşlan, 1934 yılı içinde Gürspor adıyla yeni bir kulüp daha kurdular. Kulübün başkanlığını Seyfettin Kanoğlu üstlendi. Sarı-siyahlı renkleri seçen bu takıma halk arasında Ağa Takımı adı verildi. İdman Sebat Yurdu'ndan da birkaç futbolcu Gürspor takımına katıldı. Ancak bu kulüp "Bir ilçede ikinci bir takım kurulamaz" gerekçesiyle onay alamadı. Kısa bir süre sonra kapandı. Kulübün futbol takımına katılan sporcular İdman Sebat Yurdu'na döndü.

 

AKÇAABAT GENÇLİK KULÜBÜ

Bakanlar Kurulu, 1940 yılında bütün illerde, ilçelerde, okulu olan köylerde birer gençlik kulübü kurulmasına karar verdi. Akçaabat'ta zaten 17 yıl önce kurulmuş bir kulüp vardı. Ancak savaş yıllarının getirdiği sıkıntılar yüzünden bu kulüp yönetim boşluğu içinde bulunuyordu. 24 Temmuz 1940 günü Akçaabat'a gelen Trabzon Valisi, İdman Sebat Yurdu'nun varlığını unutarak Akçaabat Gençlik Kulübü adıyla yeni bir kulüp kurulmasını istedi. Öğretmen Zekeriya Kaynar, bu kulübün kuruluş çalışmalarını yürütmekle görevlendirildi. Kuruluş işlemleri 19 Aralık 1941'de onaylandı. İdman Sebat Yurdu'nun yerine yerleşen Akçaabat Gençlik Kulübü başkanlığına Zekeriya Kaynar seçildi. 1947'1ere dek varlığını sürdüren bu yeni kulübün son başkanı olan Kemal Osmanpaşaoğlu döneminde, Sebat adını yaşatmanın bir vefa borcu olduğunu öne sürülerek kulubün adı Sebat Gençlik Kulübü olarak değiştirildi. 2 Ağustos l947'de onaylanan bu değişiklikle İdman Sebat Yurdu yeni bir kimlik kazandı.

 

TÜTÜNSPOR

Köklü bir spor geleneği olan Akçaabat'ta giderek genişleyen birikimi karşılamak amacıyla 2 Şubat 1957 tarihinde sarı-yeşil renkli ve Tütünspor adıyla yeni bir spor kulübü daha kuruldu. İlk yılarda Sebat Gençlik Kulübünün altyapı kurulu işlevini yürüten Tütünspor, yıldan yıla güçlenerek bağımsız bir kimlik kazandı. 1975 yılına dek katıldığı karşılaşmalarda oldukça başarılı bir çizgi tutturdu. Ancak 1975-1976 sezonunda üstüste gelen yenilgilerle lig sonuncusu oldu. 1976-1977 ve 1977-1978 sezonlarında ise üstüste lig şampiyonu olarak amatör ligin birinci kümesine yükseldi. 1990-1991 sezonunda da aynı kümenin şampiyonluğunu kazanarak deplasmanlı ligde oynama hakkını elde etti. Halen bu kümenin takımları arasında mücadele vermektedir.

 

BELDE ve KÖY KULÜPLERİ

Sebatspor ile Tütünspor' kulüplerinin öncülüğünde yaygınlaşan spor tutkusu, giderek köylere doğru uzandı. 1980'lerde kurulmaya başlayan köy ve belde kulüpleri kendi gruplarında önemli başarılar sağladığı gibi spor yaşamına taptaze bir canlılık kazandırdı. Bugün belde ve köylerde kurulan spor kulüplerini, kuruluş yıllarına göre sıralarsak sayılarının yıldan yıla arttığını görebiliriz: 1981 'de Mavi-Siyah renkleriyle Uçarsuspor, 1986'da Bordo-Beyaz renkleriyle Akçaköyspor, Mavi-Lacivert Renkleriyle Yıldızlıspor, Yeşil-Kırmızı renkleriyle Derecikspor, 1987'de Bordo-beyaz renkleriyle Karadağspor , Mavi-Beyaz renklerile Tepegörenspor ,1991'de Yeşil-beyaz renkleriyle Söğütlüspor, 1992'de Mavi-Beyaz renkleriyle Akçaabat Belediyespor, Sarı-Siyah renkleriyle de darıca spor. Aynı yıllarda kurulan yaylacık spor ve akpınar spor kulüpleri, parasal destek sağlanamadığı için etkinliklerini sürdüremediler.

 

Kaynak: Akçaabat-H.Gedikoğlu/Akçaabat Belediyesi Kültür Yayını I.